Γενναίος σαν ποντίκι, του Νικολό Καρότσι

«Θα ήθελες να παίξουμε;» ρωτά το ποντίκι το ψάρι μέσα στη γυάλα. «Ναι» αποκρίνεται εκείνο. Και ξεκινούν. Αλλά… ήθελαν και τρεις γάτες να παίξουν μαζί τους. Πλησιάζουν απειλητικά. Το ποντίκι όμως έχει μια ιδέα. Τρέχει. Τους αποσπά την προσοχή. Οι γάτες τρέχουν ξοπίσω του. Μπαίνει στην αποθήκη. Εκεί ζουν ένα σωρό ποντίκια. Οι γάτες μπαίνουν μέσα. Αλλά εκεί τρία σακιά γεμάτα τροφή τους αποσπούν την προσοχή. Το ποντίκι γλιτώνει. Τώρα όμως πρέπει να γλιτώσει και το ψάρι από τη γυάλα. Γιατί τους φίλους δεν τους αφήνεις ποτέ στο έλεος.

Ένα θαυμάσιο βιβλίο όπου το πρώτο που σε γοητεύει είναι η εκπληκτική του εικονογράφηση. Όσοι έχετε παίξει Dixit και έχετε δει αυτές τις θαυμάσια ζωγραφισμένες κάρτες, θα κάνετε απευθείας σύνδεση με τη χειροποίητη αυτή ατμόσφαιρα που αποπνέουν οι εικόνες του Ιταλού Nicolo Carozzi.

Κι ύστερα έχεις ένα εντελώς λιτό κείμενο, τέσσερις πέντε λέξεις σε κάθε σελίδα όλες κι όλες, όπου ο συγγραφέας δημιουργεί μια συγκινητική ιστορία-ωδή στη γενναιότητα και την τιμή, τη φιλία και την ενσυναίσθηση. Ο ποντικός επιστρέφει να σώσει το ψάρι. Και όχι μόνο αυτό. Spoiler alert: με τη γυάλα πηγαίνει προς το ποτάμι κάνοντας μια ανεπανάληπτη χειρονομία απελευθέρωσης και απονομής δικαιοσύνης. Γιατί ζωή σε γυάλα δεν αξίζει για κανέναν.

Ο δημιουργός του βιβλίου ξέρει καταρχάς τους βασικούς κανόνες του picture book. Λόγια λίγα, μετρημένα, πλοκή σφιχτή, δίχως οπτικές ή κειμενικές φλυαρίες (τις δεύτερες τις αποφεύγει ήδη με το αφαιρετικό του κείμενο). Έπειτα χτίζει έναν ήρωα με χαρακτηριστικά ηρωικά. Δεν είναι μόνο το θάρρος που επιδεικνύει για να σώσει το κουφάρι του. Είναι ευφυής, οξυδερκής. Δεν αρκεί στον κίνδυνο να είσαι έξυπνος. Πρέπει να είσαι ταυτόχρονα και ταχύς, να δεις τον δρόμο που σου εξασφαλίζει τη σωτηρία σου. Όμως, το ποντίκι μας, είναι συνεχώς σπουδαίες ιδέες. Απασχολεί τις γάτες και επιστρέφει να σώσει τον φίλο του. Και τον σώζει μια για πάντα. Αυτό το ηθικό ανάστημα που παρουσιάζει είναι αξιοθαύμαστο, ενώ η στάση του, μια στάση σπάνια, μακριά από τον ατομικισμό, συγκινεί.

Η ιστορία είναι απλή στον πυρήνα της, φέρει όμως μεγάλες αξίες, που αποτυπώνονται και μέσω του λόγου και μέσω της εικονογράφησης. Οι εικόνες του είναι σαν πίνακες ζωγραφικής. Κυριολεκτικά. Δεν μπορώ να καταλάβω αν αυτή την αίσθηση την δούλεψε στον υπολογιστή του (πιθανολογώ πως ναι), αλλά κατάφερε να δώσει ρεαλισμό και αισθητική απόλαυση, παίζοντας με τις σκιές, το φως, την κίνηση των πρωταγωνιστών του. Οι εικόνες, όπως σε κάθε όμορφο picture book συνδιαλέγονται με τον ελάχιστο λόγο, συχνά τον συμπληρώνουν, τον σχολιάζουν, του επισυνάπτουν όσα ο συγγραφέας εσκεμμένα παραλείπει.

Για τη φιλία που πηγαίνει πέρα από τα στερεότυπα, για την οξύτητα πνεύματος, για τη σπάνια στάση ζωής να είσαι βοηθός και αλληλέγγυος με όσους εξακριβωμένα κινδυνεύουν.

Ένα πολύ ιδιαίτερο βιβλίο.

Από την Κατερίνα Χατζηανδρέου στο elniplex 11/3/2022

Μάθε περισσότερα